Wanaty 70 lat po tragedii

Dzisiaj mija 70. rocznica tragicznych wydarzeń w miejscowości Wanaty. Dokładnie 28 lutego 1944 roku mieszkańcy zostali bestialsko zamordowali, a wieś spalono. Podczas obchodów patriotycznych w gminie Łaskarzew ofiary tamtych dni zostały upamiętnione, a mieszkańcy ziemi garwolińskiej oddali hołd poległym, składając kwiaty i polecając ich w modlitwie. Uroczystości rocznicowe były także okazją do poświęcenia i przekazania sztandaru Publicznej Szkole Podstawowej im. Pamięci Wanat w Dąbrowie z/s w Woli Łaskarzewskiej.

Uroczystości patriotyczne związane z 70. rocznicą pacyfikacji i spalenia wsi Wanaty rozpoczęły się od złożenia wieńców na zbiorowej mogile na cmentarzu parafialnym w Łaskarzewie oraz od zbiórki przed pomnikiem w miejscowości Wanaty, gdzie o godzinie 11.00 Orkiestra Dęta Ochotniczej Straży Pożarnej w Łaskarzewie odegrała hymn państwowy, a proboszcz parafii w Łaskarzewie ksiądz kanonik Edmund Szarek odmówił modlitwę w intencji pomordowanych mieszkańców. Następnie delegacje złożyły kwiaty, wieńce i zapaliły znicze, upamiętniając poległych.

Pędy bzów, jaśminów i dzikich jabłoni przypominają o wydarzeniach

Po apelu przy pomniku poległych uczestnicy obchodów udali się do Publicznej Szkoły Podstawowej im. Pamięci Wanat w Dąbrowie z/s w Woli Łaskarzewskiej. Przewodnicząca rady gminy Justyna Boratyńska przedstawiła rys historyczny oraz tragiczny przebieg wydarzeń sprzed 70 lat w Wanatach. Po zakończeniu pacyfikacji zwłoki zamordowanych mieszkańców Wanat zostały zebrane i pochowane na cmentarzu parafialnym w Łaskarzewie. Po wojnie na zbiorowej mogile umieszczono pomnik, na którym widnieje napis: „Tu spoczywają prochy 108 osób zamordowanych i spalonych przez Niemców we wsi Wanaty dnia 28 lutego 1944 roku – z trudu naszego i bólu Polska powstanie, by żyć”. – W większości pomordowani spoczywają we wspólnym grobie na cmentarzu w Łaskarzewie oraz cmentarzach w Marianowie i Samogoszczy. Część prochów złożono pod pomnikiem ku czci pomordowanych, który odsłonięto w 1959 roku w Wanatach. (…) Obecnie w Wanatach mieszka 57 osób, a o tragedii sprzed 70 lat nie pozwalają im zapomnieć pędy bzów, jaśminów oraz dzikich jabłoni, które wyznaczały granicę dawnych, nieistniejących już gospodarstw – mówiła Justyna Boratyńska.

Msza święta, poświęcenie sztandaru i wbicie pamiątkowych gwoździ

Następnie została odprawiona uroczysta msza święta koncelebrowana w intencji poległych. – Musimy sobie ciągle przypominać i uświadamiać, że wolność nie przyszła sama. To było ogromne pragnienie serc, które zachęciło do myśli, a jedno i drugie torowało drogę do czynu. Ten zbiorowy czyn Polaków, mieszkających w Ojczyźnie i na emigracji, okupiony cierpieniem i ofiarą sprawił, że dziś możemy w tej wspólnocie dziękować Wszechmogącemu Bogu za dar Ojczyzny, której imię Polska – mówił podczas homilii ks. Edmund Szarek. Uroczystości rocznicowe były również okazją do poświęcenia i przekazania sztandaru szkole podstawowej. Dyrektor placówki dziękowała za przekazanie sztandaru i zapewniała, że będzie on symbolem kultywowanych wartości. Następnie sztandar został przekazany na ręce delegacji uczniów, którzy w uroczystym ślubowaniu przyrzekli dbać o dobre imię szkoły i Ojczyzny, a następnie odśpiewali hymn szkoły. Kolejnym punktem obchodów było wbicie gwoździ na tablicy upamiętniającej nadanie sztandaru.

Część artystyczna w wykonaniu uczniów

Podczas uroczystości nie zabrakło części artystycznej w wykonaniu uczniów. Montaż słowno-muzyczny opowiadał nie tylko o tragicznych wydarzeniach w Wanatach, ale pokazał przekrojowo kluczowe wydarzenia z historii, które doprowadziły do wybuchu II wojny światowej. Odbyła się również prezentacja publikacji „Wanaty – ocalić od zapomnienia”, którą wydało Stowarzyszenie Rozwoju Gmin i Miast Powiatu Garwolińskiego „Wspólnota Powiatowa”. Publikacja zawiera trzy recenzje naukowe, wzbogacone zdjęciami, schematami i relacjami. Książka została oparta na badaniach archiwalnych, przeprowadzonych w USC w Łaskarzewie i Garwolinie oraz parafiach w Łaskarzewie, Marianowie i Samogoszczy. Autorzy, za pomocą zebranych źródeł, spróbowali odtworzyć bieg tragicznych wydarzeń. Co ważne, publikacja dociera także do osób, które przeżyły pacyfikację oraz do rodzin i potomków mieszkańców Wanat.

W uroczystości, która upamiętniła 70. rocznicę pacyfikacji Wanat oraz była okazją do wręczenia szkole sztandaru, wzięli udział m. in. : poseł Stanisława Prządka, poseł Grzegorz Woźniak, radny sejmiku województwa mazowieckiego Krzysztof Żochowski, dyrektor Wydziału Prawnego Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego Andrzej Kotarski, przedstawiciel kancelarii prezydenta RP Grzegorz Lipski, dyrektor Kuratorium Oświaty z Delegatury w Siedlcach Joanna Kaniuk, starszy wizytator Kuratorium Oświaty z Delegatury w Siedlcach Bożena Piesio, starosta powiatu garwolińskiego Marek Chciałowski, wicestarosta Stefan Gora, przewodnicząca rady powiatu Urszula Zadrożna, burmistrz Garwolina Tadeusz Mikulski, radni powiatu garwolińskiego, przedstawiciele służb mundurowych, gen. brygady Zdzisław Ostrowski, przedstawiciele instytucji, kombatanci, wójtowie i radni gmin, burmistrzowie miast i sołtysi sąsiednich miejscowości, mieszkańcy Wanat i okolicznych wiosek oraz społeczność szkolna.

(EB) 2014-02-28 17:14:35