Wielkanoc tuż, tuż...

W Niedzielę Palmową w Garwolinie pełną parą ruszyły obchody poprzedzające Wielkanoc. W Kolegiacie Przemienienia Pańskiego odbyły się koncert i garwolińska premiera płyty „Golgota Jasnogórska”, a na Zarzeczu wszystkich zachwyciła inscenizacja Misterium Męki Pańskiej. W domach trwają świąteczne porządki, pieką się wielkanocne baby i mazurki, a my chcemy przybliżyć Wam odrobinę tradycji i zwyczajów związanych z Wielkanocą.

„Po szabacie, pierwszego dnia z rana...”

Wielkanoc jest najważniejszym świętem dla wszystkich chrześcijan. Jej tajemnica tkwi w zbawczej męce Jezusa Chrystusa, który na krzyżu ofiarował swoje ciało i krew na przebłaganie za grzechy wszystkich ludzi. Wielkanoc jest świętem ruchomym. Od soboru w Nicei (325 r.) obchodzona jest po pierwszej wiosennej pełni księżyca (między 21 marca a 25 kwietnia). Obchody religijne Wielkanocy rozpoczynają się mszą świętą, celebrowaną wczesnym rankiem – nazwaną rezurekcją, a w kościele prawosławnym – jutrznią. Wielkanoc kończy okres Wielkiego Postu i poprzedzającego ją Wielkiego Tygodnia wraz z Triduum Paschalnym. To czas radości ze zmartwychwstania Chrystusa, czego symbolem są białe szaty liturgiczne.

Dlaczego świętujemy Wielkanoc?

Święta Wielkiej Nocy wiążą się z żydowską Paschą oraz wspomnieniem niewoli narodu izraelskiego w Egipcie. Historyczne wyjście z Egiptu poprzedziło rytualne spożycie baranka paschalnego. Chrześcijanie wierzą, że Chrystus, który kiedyś spożywał ostatnią wieczerzę paschalną, wypełnił starotestamentalne symbole, stając się Barankiem Paschalnym, który wyprowadził ludzi z „niewoli grzechu”. Chrystus przez swoją mękę, śmierć i zmartwychwstanie otworzył bramy Królestwa Bożego wszystkim tym, którzy w Niego wierzą.

Czas rodzinnych spotkań
Wielkanoc to czas spędzony w gronie rodzinnym. Uroczyste śniadanie, bazie, pisanki i dzielenie się poświęconym jajkiem ze święconki, to długotrwała tradycja, kultywowana w każdym domu. Na wielkanocnym stole nie może zabraknąć żuru bądź czerwonego barszczu z jajkiem, mięs, wędlin, drożdżowych bab i mazurków. Potrawy, które dzień wcześniej zostały poświęcone, mają swój symboliczny wymiar. Baranek cukrowy symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa, chrzan – gorycz męki Zbawiciela, jajka są symbolem nowego życia, chleb – błogosławieństwa, a sól – dzięki swoim właściwościom konserwującym, jest symbolem czystości i zdrowia.

Na ludowo
Z tym radosnym czasem wiąże się mnóstwo religijnych i ludowych obrzędów. Poświęcone tydzień wcześniej palmy i gałązki bukszpanu w niektórych domach wykorzystywane są jako kropidło do pokropienia domowników i mieszkań, aby ochronić domowy przybytek i całą rodzinę przed działaniem szatana. Z całą pewnością jedną z form przygotowania do Wielkanocy są świąteczne porządki. Według mądrości ludowej to symboliczne usuwanie ostatnich śladów zimy, wypędzanie chorób, zła i oczekiwanie na wiosnę. To także czas odnowy – zarówno tej po zimowym letargu, jak i duchowej, przygotowującej na przyjście zmartwychwstałego Pana. Własnoręcznie ozdobione pisanki i kraszanki można podarować bliskim. Według ludowej tradycji zapewni to zdrowie oraz powodzenie w sercowych sprawach.

Sposób na rychłe zamążpójście
Lany poniedziałek, nazwany także śmigusem-dyngusem, to kolejna tradycja, która wiąże się z Wielkanocą. Mało kto wie, że zwyczaj ten ma swoje źródła w wierzeniach pogańskich. Tradycja polewania wodą nawiązuje do symbolicznego budzenia się przyrody do życia, oczyszczania z brudu i chorób. Bardzo często gospodarze w poniedziałkowy poranek symbolicznie kropili wodą swoje pola, aby latem doczekać się urodzaju. Panny, które tego dnia zostały zmoczone, miały większe szanse na rychłe zamążpójście. Do dzisiaj dzień ten wiąże się z zabawą i robieniem sobie psikusów.

Drodzy czytelnicy, szykujcie pistolety i jajka na wodę.
A my już dzisiaj życzymy Wam spokojnych i rodzinnych Świąt Wielkanocnych!

(EB) 2013-03-29 10:40:17