Połączone siły ws. ryzyka powodziowego w powiecie

Zarząd Powiatu Garwolińskiego, gmina Maciejowice oraz poseł na Sejm RP Stanisława Prządka domagają się ponownej weryfikacji oceny realnego ryzyka powodziowego na terenie gmin Wilga i Maciejowice, uwzględnienia uwag samorządów lokalnych oraz przebudowy prawego wału nadwiślańskiego na odcinku gminy Wilga i wałów wstecznych rzeki Okrzejki, w tym przedłużenia prawego wału tej rzeki, w celu wyeliminowania cyklicznie występujących powodzi w miejscowości Bączki (gm. Maciejowice). Czy połączone siły sprawią, że zostaną podjęte działania, które m.in. ograniczą ryzyko przerwania wałów i nie dopuszczą do katastrofalnych następstw powodzi?

Do biura poseł na Sejm RP Stanisławy Prządki trafiły pisma Zarządu Powiatu Garwolińskiego i gminy Maciejowice w sprawie trwających konsultacji społecznych, związanych z „Planem zarządzania ryzykiem powodziowym” (PZRP) na obszarze zlewni planistycznej Wisły Lubelskiej, który dotyczy m.in.: wałów przeciwpowodziowych na terenie gmin Wilga i Maciejowice. Na podstawie pism lokalnych samorządów parlamentarzystka dwukrotnie interweniowała w sprawie bezpieczeństwa powodziowego do prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej Witolda Sumisławskiego.

Potrzeba budowy i przebudowy wałów

Zarząd Powiatu Garwolińskiego w maju tego roku skierował pismo m.in.: do Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie i do poseł na Sejm RP Stanisławy Prządki, w którym zwraca uwagę na fakt, iż projekt „Planu zarządzania ryzykiem powodziowym” (PZRP) na obszarze zlewni planistycznej Wisły Lubelskiej, aktualny na kwiecień 2015r., w wersji udostępnionej na stronie powodz.gov.pl nie spełnia racjonalnych oczekiwań powiatu garwolińskiego, ponieważ brak jest w nim zapisów o realizacji kluczowego dla Zarządu zadania, którym powinna być przebudowa prawego wału nadwiślańskiego na odcinku gminy Wilga. W harmonogramie inwestycji Planu nie uwzględniono także przebudowy wałów wstecznych rzeki Okrzejki, w tym przedłużenia prawego wału tej rzeki o około 1,5 km, celem wyeliminowania cyklicznie występujących powodzi w miejscowości Bączki (gm. Maciejowice). Starosta Marek Chciałowski w imieniu Zarządu Powiatu podkreśla, że ujęta w harmonogramie odbudowa prawego wału rzeki Wilgi uwzględnia jedynie odcinek 2350m (w km 0+000 – 2+350) i ostatecznie nie uwzględniono przedłużenia tego wału o 950m, co będzie skutkować zatapianiem tych terenów przy kolejnych wezbraniach rzeki. W planie nie ma także, sugerowanego przez samorządy, zapisu o budowie wodowskazu na początku garwolińskiego odcinka Wisły, co umożliwiłoby samorządom bieżącą ocenę sytuacji powodziowej. Korzystanie bowiem z wodowskazów znacznie odległych od terenu powiatu utrudnia precyzyjne prognozowanie działań.

Zaniżone ryzyko powodziowe i chwiejne bezpieczeństwo wału

Wynik oceny ryzyka powodziowego w gminie Wilga określony jako umiarkowany Zarząd Powiatu uważa za nieporozumienie. – Zagrożenie powodziowe w tej gminie porównywane jest do zagrożenia, powodowanego przez niewielkie cieki wodne, które mogą osiągać przy wezbraniach szerokość do 5m, rzadko rozlewające się na przyległe do niego łąki i nieużytki. Gminie Wilga zagraża rzeka Wisła o szerokości 1100m, niosąca wody o stanach kilku metrów przewyższających poziom przyległego terenu. Barierę przed powodzią stanowią stare, w przeszłości przerywane, niedostatecznie konserwowane, na wielu odcinkach zbyt niskie wały przeciwpowodziowe. Były one wielokrotnie areną dramatycznych działań ratowniczych przy wysokich poziomach wód w Wiśle. Przerwanie wału nadwiślańskiego, zapewniającego obecnie chwiejne bezpieczeństwo, spowoduje katastrofalne następstwa dla prawie wszystkich mieszkańców gminy Wilga, a także gminy Sobienie Jeziory z powiatu otwockiego – argumentuje Zarząd Powiatu, który domaga się ponownej weryfikacji oceny realnego ryzyka powodziowego oraz realizacji sugerowanych przez lokalne samorządy działań. Pismo trafiło także do wiadomości marszałka województwa mazowieckiego, wojewody mazowieckiego, Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie oraz posła Grzegorza Woźniaka.

Tereny zalewowe z polami i sadami

Rada gminy Maciejowice w swoim piśmie przesłanym do poseł Prządki informuje, że w maju br. otrzymała mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego, z których wynika, że 90% terenu gminy znajduje się w zasięgu wód powodziowych o prawdopodobieństwie wystąpienia raz na 100 lat i uznane są za obszary szczególnego zagrożenia powodzią. Na wskazanym obszarze znajduję się 25 z 36 miejscowości gminnych, co stanowi niemal 70% miejscowości, które są zagrożone powodzią. Jak podkreśla rada gminy, miejscowości te stanowią zagłębie produkcji rolno-sadowniczej. Ograniczenie możliwości rozwoju tych terenów poprzez m.in. zakaz zabudowy w stref ach zagrożenia, może skutkować rezygnacją młodych ludzi z kontynuowania działalności rolniczej i emigracją do dużych miast, a co z tym idzie wyludnieniem gminy i mniejszymi wpływami z podatku dochodowego. Rada gminy podkreśla, że tereny zalewowe zostały potraktowane jednakowo, tj. tak samo dla obwałowanej rzeki Wisły, jak i pozbawionej wałów rzeki Okrzejki, gdzie występuje bezpośrednie zagrożenie powodziowe. Rada prosi o wprowadzenie do Planu budowy obwałowań Okrzejki, odbudowy ostróg przy Wiśle i opracowania PZRP w bardziej przystępnym języku. Radni gminy Maciejowice chcą też wiedzieć, czy modernizacja wałów Wisły i regulacja koryta Okrzejki, wykonane przez Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Warszawie mają wpływ na zmniejszenie ryzyka powodziowego. Zdaniem radnym w mapach zagrożenia i ryzyka powodziowego powinny zostać uwzględnione mokradła, leżące na terenie gminy.

Zamiast przedłużenia wałów większa retencja i wykup gruntów

Poseł Stanisława Prządka, przekazując prezesowi KZGW argumenty Zarządu Powiatu oraz gminy Maciejowice, poprosiła o ich przeanalizowanie oraz rozważenie możliwości ujęcia sugerowanych zadań w PZRP na obszarze zlewni planistycznej Wisły Lubelskiej. Prezes Witold Sumisławski w swojej odpowiedzi na pisma poseł Stanisławy Prządki informuje, że w PZRP uwzględniono już działania dotyczące wałów wstecznych rzeki Wilgi w zakresie przewidzianym do realizacji przez WZMiUW w Warszawie. Przebudowa i budowa wałów wstecznych rzeki Okrzejki nie została uwzględniona w harmonogramie inwestycji, ponieważ sama modernizacja byłaby niewystarczająca, a wały wymagałyby znacznego przedłużenia (aż do km 21+500 rz. Okrzejki), co jest mało prawdopodobne do realizacji w najbliższym czasie. W związku z tym zaproponowano dla tego terenu analizę zwiększenie retencji w zlewni oraz między innymi likwidację obiektów i wykup gruntów. Temat stanu technicznego ostróg przy rzece Wiśle dotyczy natomiast w większym zakresie dokumentu opracowywanego na podstawie Ustawy Prawo wodne, niż PZRP.

Priorytety w gminach Maciejowice i Kozienice

Jako działania priorytetowe w Planie wymieniono: zabezpieczenie erodowanego brzegu Wisły w km 417 w miejscowościach Wróble – Kobylnica (gm. Maciejowice) oraz w km 434+700 – 435+500 w miejscowości Kępa Podwierzbiańska (gm. Maciejowice) i zabezpieczenie lewe go brzegu Wisły w km 419 wzdłuż wału w miejscowości Kuźmy (gm. Kozienice). W odpowiedzi znajduje się również informacja, że temat budowy wodowskazu nie należy do zakresu działań, jakie b yły umieszczane w PZRP. W tej sprawie wnioskujący mogą się zwrócić Instytutu Meteorologi i Gospodarki Wodnej. Prezes KZGW Witold Sumisławski dodaje także, że oszacowany poziom ryzyka powodziowego w gm. Wilga, określany przez wnioskujących jako zbyt niski, został wskazany prawidłowo. Co do trudnego merytorycznie języka stosowanego w PZRP, prezes KZGW przyznaje, że jest to dokument specjalistyczny i stąd używany w nim język może być trudny do zrozumienia. Do planu zostało wydane jednak streszczenie w języku nietechnicznym, a finalna wersja dokumentu ma być bardziej zrozumiała i przystępna. Jednostki samorządów lokalnych otrzymały także broszury informacyjne, zawierające informacje na temat planów.

Zgodnie z procedurą prowadzenia konsultacji społecznych, wyniki uzgodnienia zgłaszanych uwag dostępne będą w zakładce Konsultacje na stronie powodz.gov.pl.

Poniżej zamieszczamy pełną odpowiedź prezesa KZGW Witolda Sumisławskiego na dwie interwencje poseł Stanisławy Prządki.

(ur) 2015-07-14 17:52:41

Fot. w materiale: archiwum eGarwolin i Starostwa Powiatowego w Garwolinie