Uczniowie ZSP w Żelechowie przeszli śladami żelechowskich Żydów

Uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Ignacego Wyssogoty w Żelechowie wzięli udział w warsztatach zorganizowanych w ramach „Szkoły Dialogu”. Projekt miał na celu zapoznanie młodzieży z kulturą i tradycją żydowską. Zwieńczeniem warsztatów była wycieczka śladami społeczności żydowskiej ulicami Żelechowa zorganizowana przez uczniów ZSP.

W bieżącym roku szkolnym ZSP im. Ignacego Wyssogoty Zakrzewskiego przystąpił do udziału w programie edukacyjnym Szkoła Dialogu. Jest to program prowadzony przez fundację Forum Dialogu. Program na celu poszerzenie wiedzy uczniów na temat wielowiekowej obecności Żydów w Polsce oraz ich wkładu w rozwój kraju poprzez samodzielne odkrywanie i upamiętnianie historii przedwojennej społeczności żydowskiej we własnej miejscowości. Fundacja Forum Dialogu do udziału w projekcie zaprasza gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne z całej Polski, z miejscowości, w których niegdyś duży odsetek mieszkańców stanowili Żydzi. Żelechów jest niewątpliwie miejscowością, w której niegdyś zamieszkiwało wielu Żydów. Ludność żydowska osiedlała się tu od przełomu XVI i XVII wieku i szybko zadomowiła się, znajdując dogodne miejsce do życia. Społeczność żydowska stanowiła ponad 60% mieszkańców miasteczka. Przed wybuchem II wojny światowej, w 1939 roku, Żelechów liczył 9500 mieszkańców, a w tej liczbie 5530 Żydów (za: J. Zduńczyk, W Żelechowie mieszkali Żydzi, „Powiatowa Gazeta Garwolińska” 1994, nr 6, s.18).

Poznali kulturę i tradycję żydowską

Grupa dwudziestu sześciu zainteresowanych uczniów z drugich klas, we wrześniu i październiku, odbyła cykl czterech warsztatów prowadzonych przez trenerki fundacji. W trakcie tych zajęć młodzież poznała podstawowe zagadnienia dotyczące kultury i tradycji żydowskiej, ale też przygotowywała się do realizacji najważniejszego zadania. Było to przygotowanie i przeprowadzenie spaceru śladami żelechowskich Żydów dla wybranej grupy mieszkańców. Intensywna praca odbywała się również pomiędzy warsztatami, uczniowie zbierali bowiem informacje o historii żelechowskich Żydów zawarte w dostępnych opracowaniach i wspomnieniach, przeprowadzali wywiady ze świadkami historii oraz przeprowadzali próbne spacery zaplanowaną trasą. Kolejnym zadaniem dla młodzieży będzie przygotowanie sprawozdania ze zrealizowanych działań.

Wycieczka śladami społeczności żydowskiej

Wycieczka, której tematem było „Życie codzienne społeczności żydowskiej Żelechowa” odbyła się w piątek 13 listopada. Uczniowie w poszczególnych punktach wycieczki - miejscach Żelechowa - opowiadali o działalności gospodarczej żelechowskich Żydów, ich życiu religijnym, rodzinnym i niektórych sposobach spędzania wolnego czasu. Przybliżyli rolę samorządu żydowskiego oraz postacie znanych Żydów związanych z Żelechowem. Częstowali macą i chałką, smakołykami kuchni żydowskiej. Cytowali wspomnienia ocalałych Żydów mieszkających kiedyś w Żelechowie. Warto dodać, że grupa nawiązała kontakt za pomocą facebooka z poetką Haliną Birenbaum, której dziadkowie mieszkali w Żelechowie. Pani Birenbaum przyjeżdżała do miasteczka w dzieciństwie i bardzo ciepło opisuje je w swoich wspomnieniach. Wycieczka rozpoczęła się na ulicy Weissenberga, a zakończyła na cmentarzu żydowskim. Spacerującym pomiędzy poszczególnymi punktami towarzyszyła muzyka żydowska. Okazało się, że znany z zainteresowań historycznych Jan Zduńczyk uatrakcyjnił wycieczkę przynosząc pamiątki jakie posiadał w swoich zbiorach dotyczące społeczności żydowskiej. Zaprezentował elementy gry planszowej, rachunek za prąd, guzik oraz książki z czasów międzywojennych. Była to swoista niespodzianka, za którą uczniowie są bardzo wdzięczni.

Na zaproszenie młodzieży uczestniczącej w projekcie, licznie przybyli na wycieczkę uczniowie szkół z terenu gminy Żelechów wraz z nauczycielami, członkowie Żelechowskiego Towarzystwa Historycznego, nauczyciele i dyrekcja Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych oraz mieszkańcy Żelechowa. Swoją obecnością zaszczyciła uczniów również burmistrz Żelechowa Mirosława Miszkurka. Uczestnicy docenili pracę uczniów poprzez opinie i podziękowania, jakie można było usłyszeć na podsumowanie wycieczki. Warsztaty przybliżające wiedzę o społeczności żydowskiej prowadziły Michalina Laskowska i Jagoda Szkarłat z Forum Dialogu. Opieki nad uczniami realizującymi program edukacyjny Szkoła Dialogu ze strony szkoły podjęły się Alicja Bienias i Krystyna Wieczorkiewicz. Pomocą przy przygotowaniach wycieczki służyli także: Józef Pszkit i Michał Sztelmach.

(zelechow.pl, oprac. dw) 2015-11-19 12:47:39