Odwiert w Goździku od kuchni

W Gożdziku (gmina Górzno) za 2-3 tygodnie rozpoczną się prace wiertnicze. Jak wyglądało zabezpieczanie terenu? Jakiej głębokości będzie odwiert? Ile osób uczestniczy przy realizacji pojedynczego otworu wiertniczego? I wreszcie, czy poszukiwanie i wydobycie gazu z łupków jest bezpieczne? Wątpliwości rozwiewa spółka PKN Orlen Upstream.

Folia, piasek i płyty

W wyniku szczegółowych analiz archiwalnego materiału geologicznego oraz przeprowadzonych badań sejsmicznych zespół ORLEN Upstream wytypował lokalizację otworu badawczego w Goździku. W chwili obecnej trwa transport sprzętu niezbędnego do rozpoczęcia prac wiertniczych. Przed ustawieniem urządzenia wiertniczego przygotowany został teren, na którym realizowane będzie wiercenie. Po usunięciu wierzchniej warstwy ziemi (tzw. humusu - służącego do późniejszej rekultywacji terenu), grunt został wyrównany, wykonano niwelację i wyłożono go folią ochronną (tzw. geomembraną). Następnie na folię wysypany został piasek i precyzyjnie ułożono betonowe płyty. Takie zabezpieczenie znacząco minimalizuje wpływ prowadzonych prac na środowisko naturalne.

{jb_info}Zgodnie z projektem otworu, jego głębokość nieznacznie przekroczy 4000m. Mało kto wie, że średnica odwiertu przy powierzchni ziemi to 50 cm, a w jej wnętrzu zaledwie 21,5 cm.{/jb_info}

Świder zwierca, płuczka chłodzi

Do wiercenia służy urządzenie wiertnicze, czyli dźwig z napędem do obracania przewodu wiertniczego (wiertła), na końcu którego zamontowany jest świder (ostrze wiertła), który obracając się zwierca skały napotkane po drodze. W miarę zagłębiania się świdra w skorupę ziemska, do odwiertu pompowana jest mieszanina wody i substancji dodatkowych zwana płuczką wiertniczą. Płuczka chłodzi wiertło i wypłukuje pozostałości po wierceniu na powierzchnię, a także pokrywa ściany odwiertu, zabezpieczając go przed uszkodzeniami gwarantując stabilizację otworu (m. in. aby się nie zamknął). W chwili, w której świder sięga tuż pod poziom wody gruntowej z odwiertu wyjmowany jest przewód wiertniczy. W jego miejsce wprowadzane są stalowe rury osłonowe, tzw. rury okładzinowe w celu odizolowania otworu i zabezpieczenia szczelności i stabilności ścian.

Konstrukcja uszczelniona

Przestrzeń pomiędzy rurami stalowymi, a ścianami pierwotnie wywierconego otworu wypełnia się cementem, który jeszcze dodatkowo zapewnia szczelność i izolację. Po zabezpieczeniu wykonanego odcinka otworu wprowadza się ponownie przewód wiertniczy i świder aby kontynuować wiercenie kolejnej sekcji. Operacja wprowadzania do otworu rur okładzinowych powtarzana jest kilkakrotnie wraz z postępem głębokości. Rury o różnych średnicach umieszczane są w otworze teleskopowo (otwór zwęża się ku dołowi) i po połączeniu ich ze sobą uzyskujemy szczelną konstrukcję. Podczas wiercenia wykonywanych jest szereg czynności i pomiarów towarzyszących.

{jb_info}Ważnym elementem wierceń badawczych (poszukiwawczych) jest tzw. rdzeniowanie, czyli wyjmowanie z otworu w momencie wiercenia cylindrycznych odcinków skał, które następnie poddawane są analizie laboratoryjnej. Dzięki tej metodzie możliwe jest poznanie własności skał, ich składu mineralnego, zawartości substancji organicznej oraz mechaniki.{/jb_info}

Wielkość dużego pokoju

Obszar placu wiertniczego zmienia się w czasie. W okresie wiercenia wynosi on zwykle około około 1 ha, następnie ulega powiększeniu w okresie prac szczelinowania do 2 ha, by na koniec, podczas wieloletniej eksploatacji zajmować powierzchnię kilkudziesięciu m2 (wielkość dużego pokoju). W przypadku, w którym występowanie przemysłowych ilości surowca nie zostanie potwierdzone cały plac poddawany jest rekultywacji i przywracany do stanu sprzed prac terenowych. W czasie wiercenia, na terenie placu wiertni przebywa maksymalnie do 60 pracowników w zależności od rodzaju prowadzonych prac. Typowa ilość to około 20 osób. Przy pełnej realizacji pojedynczego otworu wiertniczego, począwszy od przygotowania placu i na wywiezieniu sprzętu skończywszy, uczestniczy nawet kilkaset osób.

Rygorystyczne przestrzeganie zasad BHP

Proces poszukiwań i wydobycia gazu z łupków, podobnie jak inne rodzaje działalności przemysłowej, jest bezpieczny dla środowiska pod warunkiem przestrzegania ustalonych norm, zasad i standardów realizacji prac ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa. PKN ORLEN rygorystycznie przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodatkowo nad prawidłowym przebiegiem procesu czuwa szereg instytucji, między innymi Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska, Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska i Okręgowe Urzędy Górnicze. Nie ma żadnych argumentów popierających tezę o negatywnym wpływie na środowisko procesu wydobycia gazu łupkowego.

{jb_info}Państwowy Instytut Geologiczny na zlecenie Ministerstwa Środowiska przygotował raport środowiskowy na podstawie badań przeprowadzonych w ubiegłym roku na obszarze jednego z odwiertów (Łebień) w Polsce. W raporcie nie odnotowano nieprawidłowości mających wpływ na bezpieczeństwo tego procesu.{/jb_info}

Każda działalność przemysłowa niesie ze sobą pewne konsekwencje dla otoczenia. PKN ORLEN, mając na uwadze komfort mieszkańców miejscowości, na terenie których prowadzi swoje prace, stara się minimalizować wpływ na codzienne życie społeczności. Spółka zapewnia, że ewentualne niedogodności dla mieszkańców Goździka będą krótkotrwałe.

Za pomoc w realizacji artykułu dziękujemy Spółce PKN Orlen Upstream.

(oprac. ur) 2012-06-14 07:52:48