Brutalna codzienność mieszkańców powiatu garwolińskiego

Nakładem Instytutu Pileckiego ukazała się publikacja „Terror niemiecki w powiecie Garwolin 1939-1944”. O procesie powstania książki opowiedział jej autor Norbert Bączyk podczas spotkania w Miejsko-Powiatowej Bibliotece Publicznej w Garwolinie.

W piątkowe popołudnie, 11 października w czytelni MPBP odbyło się spotkanie autorskie z Norbertem Bączykiem - historykiem, pisarzem oraz publicystą specjalizującym się w historii wojskowości i zagadnieniach militarnych. To jeden z czołowych polskich badaczy wojskowości XX wieku i autor, którego prace cieszą się dużym uznaniem zarówno w środowiskach akademickich, jak i wśród pasjonatów historii. Historyk jest również autorem popularnego podcastu „Wojenne Historie”, w którym przybliża słuchaczom mało znane epizody i zjawiska związane z historią konfliktów zbrojnych.

O terrorze niemieckim

Norbert Bączyk swój publicystyczny dorobek powiększył o książkę, wnikliwie ukazującą struktury terroru niemieckiego w czasie okupacji na terenie powiatu garwolińskiego. Praca „Terror niemiecki w powiecie Garwolin 1939-1944” jest efektem projektu naukowego Instytutu Pileckiego, trwającego w latach 2019-2021. - To opracowanie naukowe o charakterze syntetycznym, które miało za zadanie ukazać podstawowe aspekty terroru niemieckiego. Słusznie postrzegano okupację, jako terror bezpośredni w wymiarze eksterminacji, czyli mówiąc wprost - zabijania ludzi. Ten terror w rzeczywistości był bardziej okrutny i perfidny, bo nie tylko zabijano ludzi, ale także ich upadlano. Człowiek zamieniony był w przedmiot - mówił podczas spotkania autor publikacji. Historyk przyznał, że praca nad książką nie była łatwa, głównie z dwóch powodów. Po pierwsze, trwała podczas pandemii, a po drugie - nie ma bezpośredniej dokumentacji na temat bytności Niemców na terenie powiatu, bo wszystkie akta zostały spalone w lipcu 1944 roku przed budynkiem ówczesnego starostwa. Zagadką dla badacza była m.in. obsada personalna gestapo czy policji. Wnikliwe badania udowadniają, że powiat garwoliński podczas okupacji zamieszkiwało nawet do 160 tys. osób, natomiast cała obsada personalna liczyła ok. 200 Niemców, którzy do codziennej kontroli ludności mieli 120 polskich policjantów. Książka ukazuje brutalną codzienność, narzuconą przez okupantów,  z jaką musieli zmierzyć się mieszkańcy powiatu garwolińskiego, także pod względem ekonomicznym.

 - Jako naukowiec  mam olbrzymią satysfakcję, że mimo trudności, udało się stworzyć syntetyczny obraz okupacji, gdzie możemy pokazać sprawców i mechanizmy. To nie jest książka o ofiarach imiennych. To książka , która opisuje, jak wyglądał terror niemiecki, kto za niego odpowiadał oraz jakie mechanizmy wprawiały ten terror w ruch - podkreślał na spotkaniu Norbert Bączyk. - Mam świadomość, że nie jest to książka najłatwiejsza w odbiorze. Wbrew pozorom, dopiero teraz, mając szeroki dostęp do archiwów, my możemy zacząć uczciwie i bez emocji opowiadać, jak było - podsumował autor publikacji.

Spotkanie autorskie z Norbertem Bączykiem było okazją, by nie tylko posłuchać o kulisach powstawania cennej historycznie pracy, ale także by zadać pytania badaczowi. Szczęśliwcy, którym udało się kupić książkę w atrakcyjnej cenie, mogli także zdobyć autograf autora.

wz