Do czego służy kompresor olejowy?

Przeglądając oferty kompresorów tłokowych, na pewno spotkałeś się z określeniami “olejowy” i “bezolejowy”, często używanymi w nazwach poszczególnych modeli. Choć same w sobie dość sugestywne, dla nowicjusza w dziedzinie sprężonego powietrza mogą one brzmieć dość tajemniczo. Co w praktyce oznacza, że kompresor jest olejowy i skąd mieć pewność, że to rzeczywiście model, którego szukasz? Wszystkie wątpliwości na temat tego, do czego służy kompresor olejowy, rozwiejemy w tym artykule. Zapoznaj się z naszymi wskazówkami, a bez problemu dobierzesz model odpowiedni do Twoich potrzeb!

W grupie kompresorów powietrza zdecydowanie największą popularnością cieszą się sprężarki tłokowe. Urządzenia te mają bez wątpienia najszerszą grupę odbiorczą - użytkują je zarówno amatorzy, hobbyści i majsterkowicze, jak i profesjonalni pracownicy warsztatów naprawczych, samochodowych, zakładów stolarskich i blacharsko-lakierniczych, a nawet przedsiębiorstw produkcyjnych. W praktyce bowiem tak długo, jak nie potrzebujesz stałego dostępu do bardzo dużych ilości sprężonego powietrza, kompresor tłokowy spełni swoją rolę bez zarzutu. Choć oczywiście nie każdy sprawdzi się wszędzie. Szerokie i mocno zróżnicowane grono użytkowników sprężarek tłokowych w sposób naturalny wymusza odpowiednią różnorodność modeli w tej grupie urządzeń. Pierwszym, podstawowym rozróżnieniem jest zwykle właśnie typ kompresora - olejowy lub bezolejowy. 

Co to oznacza w praktyce? Rozróżnienie to dotyczy bloku tłokowego, czyli serca kompresora odpowiedzialnego za cały proces kompresji powietrza. Istnieją bloki tłokowe, które do prawidłowej pracy potrzebują środka smarnego w postaci specjalnego oleju do kompresora. Kompresory wyposażone w takie właśnie bloki sprężarkowe nazywamy kompresorami olejowymi. Alternatywą dla nich są sprężarki bezolejowe wyposażone w bloki tłokowe, które mogą sprawnie funkcjonować bez konieczności smarowania. Ich podzespoły są produkowane z materiałów o wyższym współczynniku odporności na tarcie.

I choć każde z tych rozwiązań ma swoje oczywiste zalety, to jednak nie sposób zaprzeczyć, że to kompresor olejowy pozostaje niekwestionowanym królem sprężarek tłokowych. Oto dlaczego!

Czy różnica w sposobie działania bloku tłokowego ma wpływ na zastosowanie kompresora olejowego? Odpowiedź na to pytanie nie jest tak oczywista, jak mogłoby się wydawać. Oczywiście każdy kompresor - tak olejowy, jak i bezolejowy - zmniejsza objętość gazu, czyli daje nam dostęp do powietrza pod ciśnieniem. Ta podstawowa i główna funkcjonalność jest jednakowa i niezmienna dla wszystkich typów sprężarek powietrza. Jeśli więc po prostu potrzebujemy sprężonego powietrza do wykorzystania w dowolny sposób, może nam do tego posłużyć każdy kompresor - zarówno olejowy, jak i bezolejowy. W praktyce jednak to właśnie o sposób wykorzystania powietrza chodzi przede wszystkim. Łatwo wyjaśnić to na omawianym przykładzie.

Kompresor bezolejowy da Ci dostęp do sprężonego powietrza całkowicie pozbawionego cząstek olejowych. Takie powietrze będzie dużo bezpieczniejsze, gdy np. planujesz przedmuchać domowy sprzęt elektroniczny lub oczyścić ścianę przed malowaniem. W obu przypadkach jakakolwiek zawartość oleju w powietrzu byłaby co najmniej niewskazana, zaś w zastosowaniach spożywczych czy stomatologicznych - wręcz niedopuszczalna. Jeśli jednak zechcesz przedmuchać wszystkie maszyny rolnicze w swoim gospodarstwie, wykorzystanie do tego sprężarki bezolejowej może okazać się kiepskim pomysłem. Dlaczego?

Choć kompresor bezolejowy jest tańszy w eksploatacji (nie wymaga szeregu prac konserwacyjnych związanych z uzupełnianiem i wymianą oleju) i zapewnia czystsze medium robocze, ma też swoje ograniczenia. Bezolejowe bloki sprężarkowe, mimo że dostosowane do pracy bez środka smarnego, w praktyce są dużo mniej żywotne od bloków olejowych, w rezultacie więc kompresory tego typu są znacznie mniej trwałe. Zwykle osiągają też mniejsze wydajności wylotowe - niewystarczające do zasilenia np. bardziej wymagających narzędzi pneumatycznych. Kompresory bezolejowe są lepiej dostosowane do sporadycznego użytku oraz przeznaczone do prac w krótkich cyklach. Przedmuch kilku dużych maszyn rolniczych przy użyciu takiego kompresora mógłby więc trwać godzinami, a w konsekwencji nawet zakończyć żywot urządzenia.

Tymczasem kompresor olejowy, choć wymaga nieco więcej uwagi i w pewnym stopniu zanieczyszcza sprężane powietrze, odwdzięcza się dłuższą żywotnością, trwałością oraz wyższą odpornością na przeciążenia. Pozwala tym samym na pracę w dłuższych cyklach, w tym również pod większym obciążeniem lub o dużej intensywności. To między innymi dlatego w niemal żadnym warsztacie samochodowym nie spotkasz kompresora bezolejowego, chyba że na dodatkowym wyposażeniu mobilnej wulkanizacji. Olejowe bloki sprężarkowe są również w stanie produkować większe ilości sprężonego powietrza w jednym cyklu - i pod tym względem w istocie ich funkcjonalność jest znacznie większa. W każdym zastosowaniu, w którym wymagana jest duża ilość sprężonego powietrza, znacznie lepiej posłuży Ci kompresor olejowy.

Należy przy tym pamiętać, że nie jest wcale tak, że taki kompresor przysłowiowo “pluje” olejem wydmuchując sprężone powietrze. Owszem, cząsteczki oleju w pewnym stopniu dostają się do układu sprężonego powietrza, są jednak bardzo łatwe do usunięcia przy pomocy prostych w obsłudze i niedrogich elementów filtracji powietrza. O ile jest taka konieczność. Nie każde zastosowanie sprężonego powietrza wymaga bowiem jego bezwzględnej czystości. W przypadku zasilania większości narzędzi pneumatycznych, obecność oleju w sprężonym powietrzu jest wręcz wskazana.

Podsumowując więc, do czego służy kompresor olejowy? Właściwie do tego samego, co kompresor bezolejowy - z tą tylko różnicą, że posłuży Ci do tego częściej i dłużej, a w praktyce również bardziej. Pozwoli Ci bowiem znacznie poszerzyć zakres wykonywanych prac - o wszystkie czynności, które mają wyższe wymagania w zakresie ilości sprężonego powietrza i nie lubią zbyt wielu przerw. Jednak czy sprężarka olejowa to na pewno najlepszy model dla Ciebie? Sprawdź nasze sugestie!

Jeśli sprężarki powietrza planujesz używać sezonowo do napompowania opon w rowerze lub aucie, a także sporadycznie do prac porządkowych i prostych czynności z użyciem akcesoriów pneumatycznych, wybierz model bezolejowy. Taki kompresor będzie wystarczający do Twoich potrzeb, a przy tym pozwoli Ci nieco zaoszczędzić na oleju i pracach konserwacyjnych. Przy odpowiedniej wydajności wylotowej taka sprężarka umożliwi Ci też zasilanie mniej wymagających narzędzi pneumatycznych, takich jak np. gwoździarki czy tackery pneumatyczne. 

Jeśli jednak zamierzasz używać kompresora powietrza częściej niż sporadycznie - zarówno w domu, jak i w garażu czy ogrodzie, a jednocześnie chcesz mieć pewność, że będziesz mógł pracować sprawnie i bez długich przerw - bez zastanowienia wybierz kompresor olejowy. Jeśli zamierzasz często korzystać z różnych narzędzi pneumatycznych, to właściwie jedyny sensowny wybór. Jeśli zaś szukasz kompresora do profesjonalnego zakładu usługowego - tylko sprężarka olejowa zapewni Ci efektywną pracę w warunkach warsztatowych.

Pamiętaj też, że wybór kompresora olejowego to inwestycja w przyszłość - w podwójnym tego słowa znaczeniu. Nie tylko dlatego, że kupujesz urządzenie, które będzie Ci służyć latami. Twoje plany na wykorzystanie sprężonego powietrza też pewnie będą z czasem ewoluować i wchodzić na wyższe poziomy zaawansowania. Kiedy z hobbysty zmienisz się w majsterkowicza, a z czasem w profesjonalnego użytkownika sprzętu pneumatycznego, Twój kompresor wciąż tam będzie - gotowy na więcej! 

materiał płatny