Ochrona danych osobowych – jak RODO chroni kierowców i pasażerów?

Wraz z wprowadzeniem RODO ochrona danych osobowych w transporcie drogowym nabrała nowego znaczenia. Przepisy te znacząco wpłynęły na sposób, w jaki firmy transportowe i ubezpieczeniowe zarządzają informacjami. Nowe regulacje dają kierowcom i pasażerom większą kontrolę nad ich danymi.

RODO, czyli Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych, wprowadza szereg przepisów chroniących prywatność osób fizycznych w Unii Europejskiej. Ich celem jest ochrona prywatności i danych osobowych obywateli. Rozporządzenie nakłada na firmy i instytucje szereg obowiązków związanych z transparentnym przetwarzaniem informacji o osobach fizycznych. Przepisy te dają jednostkom większą kontrolę nad własnymi danymi poprzez zapewnienie im prawa do wiedzy o tym, jak i dlaczego informacje o nich są wykorzystywane.

W sektorze transportowym przepisy te mają szczególne znaczenie, ponieważ firmy przewozowe gromadzą znaczną ilość danych osobowych, w tym informacje o kierowcach, ich kwalifikacjach oraz dane kontaktowe. Przedsiębiorstwa muszą przestrzegać zasad przetwarzania danych, które obejmują między innymi informowanie pracowników o okresie przechowywania informacji oraz ewentualnym profilowaniu. Warto zauważyć, że ochrona danych osobowych dotyczy także ubezpieczenia OC samochodu, gdzie towarzystwa muszą zapewnić odpowiednie zabezpieczenie informacji o właścicielach pojazdów.

Nowoczesne samochody osobowe stały się zaawansowanymi centrami przetwarzania danych osobowych. Współczesne pojazdy gromadzą nie tylko informacje techniczne, ale również dane o kierowcach, pasażerach oraz ich nawykach podczas jazdy. Systemy pokładowe rejestrują szereg parametrów, od osiągów silnika po nawyki kierowcy i odwiedzane lokalizacje. Zaawansowane rozwiązania technologiczne umożliwiają identyfikację użytkowników poprzez dane biometryczne, takie jak ruchy oczu czy puls.

Nawet pozornie techniczne informacje, jak temperatura płynu chłodzącego czy ciśnienie w oponach, mogą być uznane za dane osobowe, jeśli można je powiązać z konkretną osobą. Zatem i w tym przypadku zastosowanie mają przepisy RODO.

Jakie dane zbierają samochody?

Współczesne samochody oferują rozbudowane systemy wspomagające, które przetwarzają dane w różnych celach. Obejmują one zarządzanie mobilnością, dostarczanie informacji o warunkach drogowych oraz monitorowanie stanu technicznego pojazdu. Systemy te często łączą się z urządzeniami osobistymi kierowców, tworząc rozbudowaną sieć wymiany informacji. Dlatego też zasadne jest zastosowanie wytycznych Europejskiej Rady Ochrony Danych (EROD), która wprowadziła zasady dotyczące przetwarzania danych w połączonych pojazdach. Przepisy te regulują sposób gromadzenia i wykorzystywania informacji zarówno wewnątrz pojazdu, jak i podczas ich przekazywania podmiotom zewnętrznym.

Systemy samochodowe gromadzą trzy kluczowe kategorie danych wymagających szczególnej ochrony:

1. Pierwszą z nich stanowią informacje geolokalizacyjne, które muszą być zbierane wyłącznie w niezbędnym zakresie – przykładowo aplikacja pogodowa nie powinna mieć stałego dostępu do położenia pojazdu. 
2. Drugą kategorię tworzą dane biometryczne, wykorzystywane między innymi do uwierzytelniania kierowcy czy dostosowywania ustawień pojazdu, przy czym systemy muszą zawsze oferować alternatywne metody dostępu, takie jak tradycyjny klucz.
3. Trzecią grupę stanowią informacje mogące wskazywać na popełnienie wykroczeń drogowych, w tym dane o prędkości połączone z dokładną lokalizacją – ich przetwarzanie podlega ścisłym ograniczeniom prawnym. Szczegółowe wytyczne znajdują się w art. 10 RODO.

Również ochrona danych osobowych pasażerów w komunikacji publicznej podlega szczegółowym regulacjom prawnym, które określają zarówno zakres zbieranych informacji, jak i sposób ich przetwarzania. Przewoźnicy muszą gromadzić dane takie jak imię i nazwisko, adres, numer telefonu, trasa przejazdu czy informacje dotyczące płatności za bilet. W przypadku transportu lotniczego dane przekazywane są do specjalnej jednostki (JIP – Krajowa Jednostka Informacji o Pasażerach) na 48 lub 24 godziny przed lotem w celu zapewnienia bezpieczeństwa i zapobiegania przestępstwom. Szczególnej ochronie podlegają dane biometryczne, przy czym pasażerowie muszą mieć zapewnioną alternatywną metodę identyfikacji, niewymagającą ich udostępnienia.

Wszystkie zebrane informacje muszą być przetwarzane zgodnie z zasadą minimalizacji danych, co oznacza, że można gromadzić tylko te, które są niezbędne do realizacji konkretnego celu. Dodatkowo przewoźnicy mają obowiązek zabezpieczenia zebranych informacji przed dostępem osób niepowołanych oraz poinformowania pasażerów o zakresie i celu przetwarzania ich danych osobowych.

Dynamiczny rozwój technologii motoryzacyjnych sprawia, że ochrona danych osobowych w transporcie staje się coraz większym wyzwaniem. Przepisy RODO wyznaczają jasne ramy dla firm i instytucji, określając sposób postępowania z danymi kierowców i pasażerów. Skuteczna implementacja tych regulacji wymaga stałej aktualizacji procedur bezpieczeństwa oraz świadomości wszystkich uczestników procesu transportowego. Przyszłość przyniesie zapewne kolejne wyzwania związane z ochroną prywatności w coraz bardziej zdigitalizowanym świecie motoryzacji.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY