Skala konspiracji! Odkryto sekrety Batalionów Chłopskich

Gminny Dom Kultury stał się centrum polskiej historii, goszcząc sympozjum naukowe „Z dziejów ruchu ludowego na Ziemi Garwolińskiej”. To wydarzenie zgromadziło w Sobolewie pasjonatów z powiatów garwolińskiego i ryckiego.

Wójt Maciej Błachnio przywitał zebranych odwołując się do cennych tradycji ruchu ludowego na ziemi sobolewskiej. Prowadzący Mirosław Matosek przekazał pozdrowienia od nieobecnych współorganizatorek: prezes Ludowego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego Beaty Pasternak, dyrektor Anety Niedźwieckiej oraz Anny Wiśnioch.

Najważniejsze punkty sympozjum:

• Dzieje powojenne: Dr hab. Jerzy Mazurek, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i wicedyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, z ogromną erudycją naświetlił dzieje ruchu ludowego po II wojnie światowej.

• Żołnierze BCH: Dr Michał Kalbarczyk, pochodzący z Sobolewa z rodziny o patriotycznych tradycjach ludowych, wygłosił referat „Zrzuty cichociemnych na terenie powiatu garwolińskiego i ich odbiór przez żołnierzy Batalionów Chłopskich”. Prelegenci otrzymywali w podziękowaniu książki jego autorstwa „Bataliony Chłopskie w powiecie garwolińskim”.

• Relacja z pierwszej ręki: Dr Mirosław Matosek, który 24 lata temu spędził dwa dni na rozmowach z legendarnym dowódcą partyzantów o pseudonimie „Wilk”, przedstawił szczegółowe dzieje Leśnego Oddziału Specjalnego BCH według relacji Józefa Zawadzkiego.

• Początki Ruchu: Dr Mariusz Rombel opowiedział o działaczu chłopskim Antonim Widłaku i początkach ruchu ludowego na ziemi garwolińskiej.

• Nieznane historie: Mgr Paulina Błachnio zapoznała zebranych z nieznanym tematem dotyczącym żołnierza BCH, Stanisławy Kubiak ps. „Ochotna” z Sobolewa.

• KGW w centrum uwagi: Mgr Kazimierz Paciorek, jak zawsze z humorem i pokazując stare fotografie, opowiedział o kołach gospodyń wiejskich, które działały w gminie Sobolew.

W Sobolewie nie zabrakło znanych postaci i głosów w dyskusji.

Na spotkaniu obecni byli m.in.: kolekcjoner i odkrywca Jan Zduńczyk ze Stefanowa, Sławomir Zawadka – redaktor „Zeszytów Historycznych Ziemi Garwolińskiej”, pasjonaci dziejów regionu: Tomasz Kuliński, Kuba Wiśnicki, Kamil Paziewski i Sylwester Malinowski. Swoją Izbę Pamięci w Przyłęku reprezentował Ferdynand Głaszcz.

Ważne wystąpienia podczas dyskusji to:

Tadeusz Kucharski z Ryk, dowódca Chóru Dziecięcego „Żołnierze Września 1939”, opowiadał o interesujących epizodach z czasów okupacji. Posiada on tak liczne kontakty z byłymi żołnierzami BCh, że jego opowieści starczyłoby na osobne spotkanie.

Zdzisław Dzido z Dęblina opisywał rajdy szlakami BCh, które sam organizuje, i zachęcał do udziału.

Jadwiga Szczęsna, szefowa Pogodnych, wręczała prelegentom podziękowania przygotowane przez dyrektor Anetę Niedźwiecką oraz wspomniane książki dr. Kalbarczyka. W tle, podczas spotkania przy kawie i herbacie, Kamil Ostrowski grał na pianinie melodie pieśni patriotycznych, a Kazimierz Paciorek (gitara) i Zbigniew Mańkowski (skrzypce) umilali czas.

Korzystając z okazji, Sebastian Jędrych zachęcał do wsparcia obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej Dowody Pamięci. Inicjatywa ta, powołana przez grupę osób walczących o dostęp do tzw. kopert dowodowych – dokumentów pozostających po przodkach – ma na celu pielęgnowanie pamięci o bliskich.

Nie przegap: Wystawa o gen. Kamińskim

Dzięki prof. Jerzemu Mazurkowi do Sobolewa trafiła wystawa biograficzna „Generał Franciszek Kamiński, komendant główny Batalionów Chłopskich”. Generał Kamiński, wybitny działacz ruchu ludowego i więzień czasów stalinowskich, utrzymywał kontakty z Józefem Zawadzkim i jego żołnierzami, a nawet przyjechał na spotkanie z nimi do Sobolewa. Wystawę poświęconą temu niezwykłemu dowódcy serdecznie polecamy do obejrzenia.

Następne spotkanie Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sobolewskiej (TPZS), zatytułowane „Dzieje Sobolewa na drodze do uzyskania praw miejskich”, odbędzie się już 10 stycznia. Serdecznie zapraszamy!

fot. GDK Sobolew